Gwóźdź-Szewczenko Ilona
Stopień/tytuł naukowy:
doktor
Jednostka:
Zakład Bohemistyki
gab. nr 402, tel. (71) 375 45 56
E-mail:
ilona.gwozdz-szewczenko [na] uwr.edu.pl
Stanowisko:
adiunkt
Funkcje:
-
(przyszła na świat w roku, w którym Mirosław Hermaszewski poleciał w kosmos, a Karol Wojtyła został papieżem)
Absolwentka polonistyki i slawistyki, w 2007 roku obroniła doktorat z zakresu literaturoznawstwa na podstawie rozprawy Futuryzm w czeskim pejzażu literackim.
W kręgu zainteresowań naukowych znajduje się:
- literatura czeska i słowacka dwudziestolecia międzywojennego, lat 60. XX wieku oraz okresu tzw. normalizacji;
- glottodydaktyka – zwłaszcza nauczanie specjalistycznych odmian języka czeskiego;
- problematyka przekładu – głównie przekład z dziedziny prawa i ekonomii, a także przekład audiowizualny.
Funkcje organizacyjne i działalność zawodowa w IFS i nie tylko:
- przewodnicząca Zespołu ds. Jakości Kształcenia w IFS;
- pomysłodawczyni i kierowniczka studiów podyplomowych: Język Czeski w Administracji, Turystyce i Biznesie;
- koordynatorka tłumaczeń filmowych dla Przeglądu Filmowego Kino na Granicy / Kino na Hranici (CZ → PL, SK → PL);
- koordynatorka współpracy pomiędzy Wydziałem Filologicznym Uniwersytetu Wrocławskiego a cieszyńskim Stowarzyszeniem „Kultura na Granicy”;
- biegła w zakresie języka czeskiego powoływana przez sądy, prokuraturę i policję;
- tłumaczka w różnych projektach międzynarodowych, m.in. dla Euroregionu „Pradziad”.
Prywatnie mama nastolatki, fanka muzyki punkowej i seriali kryminalnych, uwielbia gotować, biegać i prowadzić samochód ;)
Monografie:
1. Futuryzm w czeskim pejzażu literackim, Wrocław 2009, ss. 280. ISBN 978-83-229-3061-8
Recenzje:
1. Ivo Pospíšil, Style, Belgrad 2011, s. 357-358. ISSN 1451 – 3145
2. Agnieszka Janiec-Nyitrai, Slavica. Annales Instituti Slavici Universitatis Debreceniensis, XXXIX-XL, 2010-2011, s. 341-345. ISSN 0583-5356
3. Katarzyna Chrobak, Bohemistyka 2011, nr 2, s. 148-150. ISBN 978-83-229-3061-8
4. Палій О.П. Рецензія на монографію Ілони Ґвождж-Шевченко "Футуризм у чеському літературному пейзажі" // Компаративні дослідження слов’янських мов і літератур. Збірник наукових праць. Випуск 17. – К.: «Освіта України», 2012. – С. 230-232.
5. Dorota Żygadło-Czopnik, Pamiętnik Słowiański, T. LXIII, z. 1-2/2013, s. 115-119.
6. Zdeněk Smolka, Česká literatura, 2013, nr 3, s. 422-425.
Podręczniki:
1. Polish, Not as Bad as It's Painted… Polish language and regional education coursebook for foreigners, (Nie taki polski straszny… Podręcznik do nauki języka polskiego dla obcokrajowców z elementami wiedzy o regionie), Nysa: PWSZ w Nysie, 2010, ss. 271.
Recenzje:
1. M. Páralová Tardy, OPERA SLAVICA. Slavistické rozhledy, Ústav slavistiky Filozofické fakulty Masarykovy univerzity Ročník XXII (2012), číslo 2, s. 56-58.
Prace redakcyjne:
1. Na kłodzkim pograniczu o czeskim języku i literaturze. VII Studencka Konferencja Naukowa Bohemistów, Radków, 28-29 III 2008 / Na kladském pomezí o českém jazyku a literatuře. VII. studentská vědecká bohemistická konference. Radkov, 28.-29.3.2008, red. Jarosław Malicki, Ilona Gwóźdź-Szewczenko, Ladislav Janovec, Radków 2009, ss. 357. ISBN 978-83-60478-91-2
2. Problematika českého jazyka, literatury a kultury očima mladých doma i ve světě, red. Ladislav Janovec, Eva Hájková, Ilona Gwóźdź-Szewczenko, Manuela Maciołek, Brno: Tribun EU, 2010, ss. 289. ISBN: 978-80-7399-995-7
3. Wielkie tematy kultury w literaturach słowiańskich. T. IX: Ciało, Wrocław 2011: Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego, 819 ss. Redaktorzy: Agnieszka Matusiak, Magdalena Koch, Ewa Komisaruk, Ilona Gwóźdź-Szewczenko, Julia Rysicz, Anna Ursulenko. ISBN: 978-83-229-3100-8
4. Wielkie tematy kultury w literaturach słowiańskich. T. CLXI: Zmysły 2, Wrocław 2015: Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego, 412 ss. Redaktorzy: Małgorzata Filipek, Ilona Gwóźdź-Szewczenko, Joanna Kula, Anna Paszkiewicz, Jadwiga Skowron. ISSN: 0137-1150.
Rozdziały w książkach:
1. Futurism: The Hidden Face of the Czech Avant-garde, [w:] International Yearbook of Futurism Studies, ed. Günter Berghaus, Berlin-New York 2011, s. 154-174.
Artykuły:
1. Kontakty i koneksje czeskich i francuskich surrealistów w okresie międzywojennym, [w:] Wielkie tematy kultury w literaturach słowiańskich, tom 6, red. Izabella Malej i Zofia Tarajło-Lipowska, Slavica Wratislaviensia, Wrocław 2004, s. 251-260. ISBN 83-229-2598-0
2. W kręgu Czartaka. Ruralistyczne tendencje w polskiej literaturze międzywojennej, [w:] Ruralismus, jeho kořeny a dědictví: osobnosti, díla, ideje, pr. zb., Semily 2005, s. 44-49. ISBN 80-86254-12-7
3. Futurystyczne inspiracje literatury czeskiej. Mały przyczynek do dużej sprawy, [w:] Wielkie tematy kultury w literaturach słowiańskich, tom 7, red. Miłosz Bukwalt, Tadeusz Klimowicz, Manuela Maciołek, Agnieszka Matusiak, Sylwia Wójtowicz, Slavica Wratislaviensia, cz. 2, Wrocław 2007. ISBN 978-83-229-2875-2
4. Refleksje nad włoskim futuryzmem w czeskich polemikach literackich jako (nie)uświadomiony dyskurs tożsamościowy, [w:] Procesy autoidentyfikacji na obszarze kultur środkowoeuropejskich po roku 1918, red. Joanna Goszczyńska, Warszawa: Instytut Slawistyki Zachodniej i Południowej Uniwersytetu Warszawskiego, 2008, s. 157-174. 978-83-60938-24-9
5. Dwie rewolucje. O pewnym (niedostrzeżonym, acz istotnym) aspekcie czeskiej międzywojennej poezji proletariackiej, [w:] Bohemistyka 2008, nr 1-4, s. 81-93. ISSN 1642-9893
6. Motiv násilí a kategorie dobra a zla v dětském vnímání světa na příkladě povídky Boženy Benešové „Don Pablo, don Pedro a Věra Lukášová”, [w:] Moje oči musely vidět…Téma a motivy násilí v české a slovenské literatuře, red. Jirí Urbanec, Opava 2009, s. 186-197. ISBN 978-80-7248-564-2.
7. Przekraczanie granic modernistycznego paradygmatu poetologicznego w twórczości S.K. Neumanna, [w:] Podzwonne dla granic. Polsko-czeskie linie podziałów i miejsca kontaktów w języku, literaturze i kulturze, red. Dorota Żygadło-Czopnik i Jaroslav Lipowski, Wrocław 2009, s. 205-212. ISBN 978-83-229-3083-0
8. Mezi impresí šepotu a expresionistickým křikem extáze. Malířský aspekt poezie O. Březiny, [w:] Otokar Březina 2008. Materiály z mezinárodní konference Otokar Březina 2008, red. Petr Holman, Vsetín 2010, s. 109-121. ISBN 978-80-903890-4-5
9. Hostinská z povolání – etnografka z poslání. Skica k portrétu hlučínské spisovatelky Ludmily Hořké, [w:] Śląska Republika Uczonych / Schlesische Gelehrtenrepublik / Slezská vědecká obec, red. Marek Hałub, Anna Mańko-Matysiak, vol. 4, Wrocław 2010, s. 364-378. ISBN 978-83-7432-551-6; 978-3-940310-93-4
10. Podręcznik do nauki języka polskiego dla obcokrajowców, czyli nie taki polski straszny…, [w:] Zarządzanie wiedzą w regionie. Znaczenie współpracy międzynarodowej w procesie dyfuzji wiedzy, red. Tomasz Malczyk, Nysa 2010, s. 106-109. ISBN 978-83-60081-39-6
11. Zawoalowana rzeczywistość, czyli świat przedstawiony w perspektywie lornetki. Technika prozatorska w utworach „Ako chutí moc” Ladislava Mňački i „Książę Mediolanu” Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, [w:] Kultura bez cenzury (?), red. Joanna Czaplińska, Anna Modelska-Kwaśniowska, Opole 2010, s. 185-195. Res. ros. ISBN 978-83-7395-423-6
12. Handbook for learning Polish language for foreigners, that is, Polish not so terrible as it is painted…, [w:] The importance of International cooperation in the process of knowledge diffusion, ed. Tomasz Malczyk, Nysa 2010, p. 106-109. ISBN 978-83-60081-41-9
13. W krainie białych pończoch. Tragiczna tożsamość obywateli ziemi hulczyńskiej w zwierciadle prozy Ludmily Hořkiej, [w:] Vade nobiscum. Niesamowita Słowiańszczyzna, vol. 4, red. Zofia Brzozowska, Piotr Krężel, Barbara Nowak, Łódź 2010, s. 49-62. ISBN 978-83-60604-72-4
14. Skrytá tvář futurismu v Čechách, [w:] Česká literatura rozhraní a okraje, red. Lenka Jungmannová, Praha: Akropolis – ÚČL AV ČR, 2010, s. 89-99. ISBN: 978-80-87481-00-4
15. „Odešly duše a zbyla těla”. Somatický rozměr lidské existence v próze Miloše Holase ve světle koncepce filozofické antropologie Maxe Schelera [w:] Wielkie tematy kultury w literaturach słowiańskich. T. IX: Ciało, red. Agnieszka Matusiak, Ilona Gwóźdź-Szewczenko, Magdalena Koch, Ewa Komisaruk, Julia Rysicz, Anna Ursulenko, Wrocław: Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego, 2011, s. 739-749. ISBN: 978-83-229-3100-8
16. Romantyzm jako etykietka pseudohistorycznoliteracka (In margine czeskich międzywojennych dyskusji i polemik literackich), [w:] Kontynuacja czy odrzucenie? Tradycje romantyczne we współczesnych literaturach słowiańskich. Poznańskie Studia Slawistyczne 2011, nr 1, s. 93-100. ISSN 2084-3011
17. Konterfekt reżimowego władcy. Najwyższy dygnitarz partyjny w obiektywie fotoreportera (Ladislav Mňačko, „Smak władzy”), [w:] Władca, władza. Literackie doświadczenia Europejczyków. Wiek, XX i XXI, red. Mateusz Poradecki, Łódź 2011, s. 257-267. ISBN 978-83-9281-855-7
18. Literacki obraz macierzyństwa spotwornionego na przykładzie prozy Miloša Holasa, [w:] Wynaturzenie. Literatura, kultura, język, translatoryka, red. Paulina Biczkowska i inni, Gdańsk 2013, s. 46-52. ISBN 978-83-7865-128-4
19. „Czy wciąż warto porównywać?” Glosa do dyskusji o badaniach prądów literackich, czyli komparatystyczne dylematy slawisty, [w:] Słowiańszczyzna dawniej i dziś – język, literatura, kultura. Monografia ze studiów slawistycznych, red. Agnieszka Kołodziej, Magdalena Bańka-Kowalczyk, Alicja Nowakowska, Červený Kostelec 2013, s. 337-347. ISBN 978-80-7465-082-6
20. Konstrukcje czasownikowe w języku czeskim i polskim w aspekcie glottodydaktycznym. Z problematyki interkomprehensji i transferu negatywnego, [w:] Slavistica docenda. Starptautiskas zinātniskas konferences: Slāvu valodas kā svešvalodas: mācību un eksaminācijas aktuālās problēmas, Rīga 2015, s. 113-127. ISBN 978-9934-18-069-9
Recenzje:
1. Petr Poslední: Polské literární symboly, „Bohemistyka” 2005, nr 3, s. 226-228, [Poslední, Petr, Polské literární symboly, Hradec Králove 2003]. ISSN 1642-9893
2. Dobrava Moldanová: Česká literatura období avantgardy (1918-1945), „Bohemistyka” 2006, nr 2, s. 151-153. [Moldanová, Dobrava, Česká literatura období avantgardy (1918-1945), Ústí nad Labem 2002]. ISSN 1642-9893
3. Libor Martinek, Polská poezie českého Těšínska po roce 1920, Opava: Slezská univerzita v Opavě, 2006, [w:] Wielkie tematy kultury w literaturach słowiańskich, seria AUWr 3251, CLII: „Slavica Wratislaviensia”, Wrocław 2010, s.147-150. ISSN 0239-6661
4. Drahomíra Vlašínová, Ludmila Hořká. „Hořký život – hořké jméno”. Portrét spisovatelky Ludmily Hořké, Opava: Matice slezská, 2008, [w:] Wielkie tematy kultury w literaturach słowiańskich, seria AUWr 3251, CLII: „Slavica Wratislaviensia”, Wrocław 2010, s.150-152. ISSN 0239-6661
5. Sylwia Wójtowicz, Dramatopisarstwo Łesi Ukrainki: horyzont aksjologiczny refleksji kulturowych, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2008, [w:] „Studia Slavica” XV, Ostrava 2011, s. 387-389.
Opracowania:
1. Wykaz wybranych dzieł pisarzy czeskich w polskich tłumaczeniach, wydanych po 1945 roku, [w:] Tarajło-Lipowska, Zofia, Historia literatury czeskiej, Wrocław: Ossolineum, 2010, s. 471-505. ISBN 978-83-04-05014-3
Komunikaty, biogramy, varia…:
1. Jubileusz Štěpána Vlašína, „Bohemistyka” 2008, nr 1-4, s. 434-437. ISSN 1642-9893
2. Malířský aspekt poezie O. Březiny, [w:] Bulletin Společnosti Otokara Březiny, Jaroměřice nad Rokytnou 2009, nr 49, s. 11-12.
3. Ludmila Hořká: Miałam dwóch synów [Bejatka], [w:] 99 książek, czyli mały kanon górnośląski, red. Zbigniew Kadłubek, Katowice 2011, s. 138-140. ISBN 978-83-7030-810-0
Prace translatoryczne – tłumaczenia i redakcje tekstów naukowych, popularnonaukowych i publicystycznych (wybór):
1. Śląsk Opolski i Opawski w Unii Europejskiej. Postsocjalistyczny bagaż i unijne realia / Opolské a Opavské Slezsko v Evropské Unii. Postsocialistická zátěž a unijní reálie, red. Bartłomiej Kozera i Michał Lis, tłum. Petra Waclawová i Piotr Leśniewski pod kierunkiem Ilony Gwóźdź-Szewczenko, Opole: Uniwersytet Opolski, Wydawnictwo Instytut Śląski, 2006, ss. 436. ISBN 83-7395-205-5 (UO); 83-7511-006-X (IŚ)
2. Otmuchów, Vidnava, Javorník, Krnov w moim obiektywie = v mém objektivu = through my lens, red. Bogusław Szybkowski, tłum. wstępu i podpisów Ilona Gwóźdź-Szewczenko (na jęz. czeski), Jacek Rudnik (na jęz. angielski), Otmuchów-Opole: Wydawnictwo MS, 2006, ss. 72. ISBN 83-8894-567-X
3. Stejskal, Vojtěch, Ewolucja regulacji prawnych dotyczących ochrony ptaków i stosowania odpowiedzialności prawnej [Vývoj právní úpravy ochrany ptáků a uplatňování právní odpovědnosti], z języka czeskiego tłumaczyła Ilona Gwóźdź-Szewczenko, [w:] Prawo ochrony środowiska i prawo karne. Książka jubileuszowa z okazji 40-lecia pracy naukowej profesora Wojciecha Radeckiego, red. Halina Lisicka, Wrocław: Wydawnictwo Prawa Ochrony Środowiska, 2008, s. 221-228. ISBN 83-0644-04-1
4. Novotný, Vladimír, Czy Czech mógłby napisać „Lolitę”? O literaturze erotycznej, która nie istnieje [Mohl by Čech napsat Lolitu? aneb K erotické literatuře, která neexistuje] [w:] Wielkie tematy kultury w literaturach słowiańskich. T. IX: Ciało, red. Agnieszka Matusiak, Ilona Gwóźdź-Szewczenko, Magdalena Koch, Ewa Komisaruk, Julia Rysicz, Anna Ursulenko, Wrocław 2011: Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego, s. 73-83. ISBN: 978-83-229-3100-8
Udział w projektach międzynarodowych:
1. Futurism in Art and Literature 1945-2009. A Bibliographic Reference Shelf, ed. G. Berghaus, Berlin-New York: De Gruyter (2010)
2. International Yearbook of Futurism, ed. G. Berghaus, Berlin: De Gruyter (2011)