Pracownia Macedonistyki

Kierownik: dr Iwona Łuczków, adiunkt

• prof. zw. dr hab. Mirosław Dymarski
  (Zakład Historii Najnowszej i Ruchów Społecznych Instytut Politologii)
• dr hab. Jan Sokołowski (pracownik emerytowany) 
• dr Gordana Đurđev-Małkiewicz
  (Zakład Serbistyki Instytut Filologii Słowiańskiej UWr)
• dr hab. Elżbieta Tyszkowska-Kasprzak
  (Zakład Literatury i Kultury Rosyjskiej Instytut Filologii Słowiańskiej UWr)
• mgr Maria Stryszewska
  (Stacjonarne Studia Doktoranckie Wydziału Filologicznego UWr)

O Pracowni

Pięćdziesiąt lat polonistyki w Macedonii.

Wyróżnienia dla UWr

W dniach 21–25 października 2009 r. na Uniwersytecie św. Cyryla i Metodego w Skopiu odbyły się uroczystości jubileuszowe 50-lecia polonistyki w Macedonii. W otwarciu jubileuszu wzięli udział m.in. prorektor Wydziału Filologicznego Uniwersytetu św. Cyryla i Metodego w Skopiu prof. Kole Vasilevski, dziekan Wydziału Filologicznego im. Blaže Koneskiego prof. Maksim Karanfilovski, przedstawiciele władz państwowych Borče Aleksoski z Ministerstwa Edukacji Narodowej i Jovan Andonovski, p.o. szefa Gabinetu Ministra Spraw Zagranicznych RM, oraz ambasador RP w Macedonii Karol Bachura, któremu towarzyszyli konsul Sławomir Łuczak i Anna Łuczak, attaché ds. konsularnych, nauki i ekonomii. 

    W uroczystościach jubileuszowych uczestniczyli również liczni goście z Polski i Macedonii oraz z innych krajów.

    Z okazji jubileuszu kilkunastu placówkom akademickim i indywidualnym badaczom z Polski oraz Macedonii, najbardziej zasłużonym dla rozwoju macedonistyki, przyznane zostały wyróżnienia rektora Uniwersytetu św. Cyryla i Metodego oraz dziekana Wydziału Filologicznego im. Blaže Koneskiego.

    W gronie wyróżnionych znalazł się też Wydział Filologiczny Uniwersytetu Wrocławskiego. Letnia Szkoła Języka Polskiego, którą kieruje prof. Anna Dąbrowska, otrzymała od dziekana Wydziału Filologicznego dyplom uznania, a Instytut Filologii Słowiańskiej UWr, którego dyrektorem jest prof. Anna Paszkiewicz, wyróżniony został plakietą dziekana. Prof. Jan Sokołowski z Instytutu Filologii Słowiańskiej UWr otrzymał plakietę rektora Uniwersytetu św. Cyryla i Metodego.

W ramach jubileuszu odbyło się kilka imprez o charakterze naukowym i kulturalnym.

    W dniach 23 i 24 października odbyła się VIII Polsko-Macedońska Konferencja Naukowa, podczas której na dwóch sesjach plenarnych i w sekcjach wygłoszono ponad 60 referatów. Na sesji plenarnej referaty wygłosili: Zuzanna Topolińska, Włodzimierz Pianka, Jan Sokołowski, Krzysztof Wrocławski i Bogusław Zieliński. Konferencję poprzedziła prezentacja wydawnictw polskich uniwersytetów: „Żeglarze pamięci. Antologia współczesnej literatury macedońskiej” (UAM, Poznań), „Polska i Macedonia. Bibliografia. Komentarze. Studia” (UW, Warszawa). 

    Uroczystą oprawę miała promocja dziewięciu tomów długofalowego projektu badawczego „Polski~macedoński. Gramatyka konfrontatywna”, która odbyła się w Auli Macedońskiej Akademii Nauk i Sztuk (MANU). Oprócz uczestników konferencji naukowej w promocji wzięli udział: ambasador RP Karol Bachura, prezes MANU Georgi Stardelov, pierwszy prezydent niepodległej Macedonii Kiro Gligorov i liczni członkowie Akademii. Słowo wstępne wygłosił Georgi Stardelov, a promotorami byli prof. Włodzimierz Pianka (UW) i prof. Jan Sokołowski (UWr), którzy w swych wystąpieniach zwrócili uwagę na doniosłe znaczenie projektu dla językoznawstwa słowiańskiego i typologicznego. Następnie głos zabrała prof. Zuzanna Topolińska – współinicjatorka (wraz z prof. Božidarem Vidoeskim) i koordynatorka projektu. Również w MANU miała miejsce uroczystość wręczenia medalu im. Blaže Koneskiego prof. Krzysztofowi Wrocławskiemu z UW, który to cenne wyróżnienie otrzymał w uznaniu za działalność badawczą nad folklorem macedońskim. 

    W uruchomieniu studiów polonistycznych na uniwersytecie w Skopiu i podjęciu prac w zakresie polsko-macedońskiej konfrontacji gramatycznej wielki udział miał prof. Božidar Vidoeski (1920–1998), wybitny macedoński slawista i wielki przyjaciel Polski. Za swoje zasługi został on wyróżniony Krzyżem Kawalerskim Orderu Polonia Restituta, doktoratem h.c. Uniwersytetu Śląskiego i członkostwem PAU. Wiele zawdzięcza polonistyka i macedonistyka w Skopiu naszej wybitnej slawistce prof. Zuzannie Topolińskiej, która od początku lat osiemdziesiątych mieszka i pracuje w Macedonii. W Macedońskiej Akademii Nauk i Sztuk, której jest członkiem zwyczajnym, stworzyła dynamicznie działające Centrum Lingwistyki Arealnej. Placówka ta utrzymuje współpracę z renomowanymi ośrodkami naukowymi w Europie i Ameryce. Od początku istnienia Centrum współpracuje z nim Jan Sokołowski. W latach 1983–1999 prof. Zuzanna Topolińska pracowała jako visiting professor w Katedrze Slawistyki. Wykształciła liczne grono młodych badaczy pracujących dziś na Uniwersytecie, w Instytucie Języka Macedońskiego i MANU. Problematyką polonistyczną zajmują się m.in. Germanija Šoklarova-Ljorovska, Milica Mirkulovska, Elena Petroska, Stanislava-Staša Tofoska, Lidia Tanuševska, Veselinka Labroska, Ubavka Gajdova, Angelina Pančevska, Sonja Milenkovska.

    Ścisłe związki z nauką polską, w tym również ze slawistyką wrocławską, łączą prof. Milicę Mirkulovską, autorkę cennych prac dotyczących polsko-macedońskiej konfrontacji gramatycznej. W ubiegłym roku prof. Topolińska otrzymała prestiżową nagrodę „Polonicum” przyznawaną za „wybitne osiągnięcia w krzewieniu języka polskiego oraz wiedzy o polskiej kulturze i historii”.onferencje Ponadto w ramach jubileuszu odbyły się „Dni Polskiej Kultury w Macedonii”, na które złożyły się: wystawa polskiego plakatu przygotowana przez studentów polonistyki, multimedialny program poetycki i Polski Wieczór Kabaretowy. W ostatnim dniu jubileuszu uczestnicy mieli możność wyjazdu do wsi Nebregovo, gdzie zwiedzili przekształcony na muzeum dom rodzinny Blaže Koneskiego, wybitnego macedońskiego pisarza, historyka literatury i językoznawcy, jednego z najbardziej kreatywnych kodyfikatorów macedońskiego języka literackiego, doktora h.c. Uniwersytetu Wrocławskiego. Warto przypomnieć, że godność tę Blaže Koneski otrzymał w 1973 r., a promotorem jego był prof. Marian Jakóbiec, według którego Koneski był postacią „na miarę człowieka renesansowego”. To właśnie prof. Jakóbiec zapoczątkował w końcu lat czterdziestych prowadzone do dziś na Uniwersytecie Wrocławskim badania w dziedzinie macedonistyki. Dobre wyobrażenie o dokonaniach macedońskiej polonistyki i polsko-macedońskich kontaktach naukowych daje wydany z okazji jubileuszu tom „50 godini na polonistikata vo Makedonija” zawierający cenną bibliografię.

    Należy podkreślić znakomitą organizację jubileuszu. Wielka to zasługa wypróbowanych przyjaciół Polski, w szczególności polonistek: prof. Milicy Mirkulovskiej i mgr Lidii Tanuševskiej oraz dziekana Wydziału Filologicznego prof. Maksima Karanfilovskiego.

Polonistyce macedońskiej życzymy 100 lat i wielu nowych sukcesów! (SJA)

Fotokronika

Długofalowy projekt „Polski-macedoński. Gramatyka konfrontatywna”

Projekt realizowany jest w ramach umowy podpisanej 26.06.2012 roku między Uniwersytetem Wrocławskim i Macedońską Akademią Nauk i Sztuk – MANU. Kierownikiem projektu jest dr hab. Jan Sokołowski, emerytowany profesor UWr. Wymiernym wynikiem projektu jest opublikowana w 2015 roku monografia autorstwa Zuzanny Topolińskiej Spirala ewolucji [seria Polski-macedoński ~ Gramatyka Konfrontatywna ; 10], Wrocław 2015.