Ursulenko Anna
Stopień/tytuł naukowy:
doktor
2Jednostka:
Zakład Ukrainistyki
gab. 305, tel. 71 375 45 55
E-mail:
anna.ursulenko [na] uwr.edu.plStanowisko:
adiunkt
Funkcje:
-
dr Anna Ursulenko (ur. 1978 r.)
2008 – doktorat z zakresu literaturoznawstwa; rozprawa pt.: Rola folkloru w procesie kształtowania się tożsamości narodowo-kulturowej współczesnej Ukrainy (na materiale publicystyki społeczno-kulturalnej) napisana pod kierunkiem prof. Milicy Jakóbiec-Semkowowej.
Zainteresowania naukowe: problematyka utopii, dystopii oraz antyutopii w literaturach słowiańskich; zagadnienia tożsamości i tradycji w refleksji kulturologicznej XIX-XXI w.; stereotypy i uprzedzenia międzykulturowe; polsko-ukraińskie stosunki w kontekście Europy Środkowo-Wschodniej.
Organizacja nauki:
- uczestnictwo w radzie naukowej serii Scientiarum Primitiae;
- członek Instytutowego Zespołu ds. Monitoringu Jakości Kształcenia;
- członkostwo w The Utopian Studies Society/Europe.
A po pracy lubię:
- tłumaczyć – w rezultacie powstały przekłady literackie z języka ukraińskiego, rosyjskiego i czeskiego (m.in. powieść Wołodymyra Rafiejenki „Najdłuższe czasy” – współtłumacz M. Gaczkowski);
- wspólnie oglądać dobre kino – dlatego w 2019 r. zostałam kuratorką cyklu „KinoUkraїna w kinie DCF”, w ramach którego pokazujemy najciekawsze współczesne kino znad Dniepru;
- rozmawiać z ciekawymi ludźmi – stąd moderowanie spotkań z ukraińskimi pisarzami w ramach festiwalu Miesiąc Spotkań Autorskich (2015) oraz programu Miesiąc Lwowski (ESK Wrocław – 2016), a także prowadzenie regularnych spotkań z gośćmi cyklu „KinoUkraїna w kinie DCF”.
Monografie:
1. Folklor a kształtowanie się ukraińskiej tożsamości narodowo-kulturowej: na materiale publicystyki społeczno-kulturalnej z lat 1991-2004, Wydaw. Uniwersytetu Wrocławskiego, 2013, 207 s.
Redakcje:
1. "Slavica Wratislaviensia” nr 178, red. O. Barabasz-Rewak, A. Ursulenko, P. Jóźwikiewicz, Wrocław 2023.
2. "Slavica Wratislaviensia” nr 177. Wielkie tematy kultury w literaturach słowiańskich 15. Zaraza, red. I. Gwóźdź-Szewczenko, E. Komisaruk, J. Kula, M. Ślawska, A. Ursulenko, Wrocław 2023.
3. Słowiańszczyzna dawniej i dziś – język, literatura, kultura. Monografia ze studiów slawistycznych V, red. A. Kołodziej, M. Ślawska, A. Ursulenko, B. Juszczak, Wrocław, Atut, 2022, 418 s.
4. Wrocławska Ukrainistyka. Lingua – Litterae – Sermo, red. P. Jóźwikiewicz, O. Barabasz-Rewak, J. Rysicz-Szafraniec, A. Ursulenko, Wrocław 2022.
5. Słowiańszczyzna dawniej i dziś – język, literatura, kultura. Monografia ze studiów slawistycznych IV, pod red. A. Kołodziej, E. Tyszkowskiej-Kasprzak, M. Ślawskiej, A. Ursulenko przy współpracy M. Strzyszewskiej, A. Oleckiej, Atut, Wrocław 2020, ISBN: 978-83-7977-519-4, ss. 492.
6. Wielkie tematy kultury w literaturach słowiańskich, 9, Ciało, pod red. A. Matusiak, I. Gwóźdź-Szewczenko, M. Koch, E. Komisaruk, J. Rysicz, A. Ursulenko, Wrocław 2011.
Artykuły w czasopismach:
1. “Zimne” społeczeństwo dystopijnego świata (na materiale powieści Mox Nox Tani Malarczuk), „Filoteknos” nr 13, 2023, red. M. Świetlicki, S. Kamińska-Maciąg, współp. A. Fidowicz, Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe, s. 65-73.
2. Epidemia jako metafora preapokaliptyczna. Przypadek „Choroby Libenkrafta” Ołeksandra Irwańca, „Slavica Wratislaviensia” CLXXVII. Wielkie tematy kultury w literaturach słowiańskich 15. Zaraza, red. I. Gwóźdź-Szewczenko, E. Komisaruk, J. Kula, M. Ślawska, A. Ursulenko, Wrocław 2023, s. 135-147.
3. Chronos contra Tanatos w postapokaliptycznym świecie (na materiale powieści „Kyś” Tatiany Tołstoj i „Kaharłyk” Ołeha Szynkarenki), „Slavica Wratislaviensia” CLXVIII. Wielkie tematy kultury w literaturach słowiańskich 13, Tanatos 2, pod red. E. Tyszkowskiej-Kasprzak, Wrocław 2019, s. 185-196.
4. Польсько-український діалог у жанрі "розмов", „SLAVIA, časopis pro slovanskou filologii” rocznik 88, zeszyt 2, Praha 2019, s. 134-145.
5. Questions about Solidarity in the Dystopian World (inspired by Dmytro Ternovyi's High Resolution), “Beyond Philology: An International Journal of Linguistics, Literary Studies and English Language Teaching” 15/3, Dystopia and Solidarity, pod red. A. Blaima, Gdańsk 2018, s. 119-134.
6. Zrozumieć siebie samych i innych. Ludzki wymiar historii w książce „Odwaga i strach” Oli Hnatiuk, „Studia Ukrainica Posnaniensia” 2017, nr 5, s. 349-356.
7. Geopoetycki głos krajobrazu postkolonialnego. Obraz miejsca autobiograficznego w twórczości Tarasa Prochaśki, [w:] "Miscellanea Posttotalitariana Wratislaviensia" 6/2017: Trauma kulturowa jako palimpsest: (post)komunizm w kontekście porównawczym nowoczesności, totalitaryzmów i (post)kolonializmów, red. nauk. D. Kołodziejczyk, M. Świetlicki, s. 269-279.
8. Wojna w dystopii – dystopia jako antywojna (na materiale powieści Kaharłyk Ołeha Szynkarenki), „Slavia Occidentalis” 2016, nr 2, Poznań 2017, s. 95-107.
9. Czy naród jest jak wino — im starszy tym lepszy? (Od)tworzenie genealogii narodu a strategie narodotwórcze, „Slavica Wratislaviensia” CLXIII. Wielkie tematy kultury w literaturach słowiańskich 12. Starość, red. M. Borowski, M. Bukwalt, E. Komisaruk, K. Woźniak, S.Wójtowicz, R. Změlík, Wrocław 2016, s. 415-427.
10.Tożsamość — klucz, wytrych czy kij? Ukraińskie dyskusje o tożsamości narodowej, kryzysie moralnym i patriotyzmie w latach 1991–2013 „Miscellanea Posttotalitariana Wratislaviensia” 3/2015: Elity w krajach Europy środkowej i wschodniej po roku 1989, pod red. D. Żygadło-Czopnik, s. 109-122.
11. Czy ślepcy widzą lepiej? Motywy ślepoty i nadprzyrodzonego postrzegania w twórczości ukraińskich romantyków [w:] Wielkie tematy kultury w literaturach słowiańskich 11, Zmysły 2, pod. red. M. Filipek, I. Gwóźdź-Szewczenko, J. Kuli, A. Paszkiewicz, J. Skowron, „Slavica Wratislaviensia” CLXI, Wrocław 2015, s. 137-147.
12. Фольклорна традиція і модернізація української культури (на матеріалі сучасної публіцистики) [w:] Компаративні дослідження слов’янських мов і література. Пам’яті академіка Леоніда Булаховського, pod red. О.Л. Паламарчук, Київ 2013, s. 325-335.
13. „Приспаний народ”. Українська національна рефлексія в ХІХ–ХХ ст [w:] Wielkie tematy kultury w literaturach słowiańskich VII, pod. red. M. Bukwalta, T. Klimowicza, E. Komisaruk, M. Maciołek, S. Wójtowicz, „Slavica Wratislaviensia” CLV, Wrocław 2012, s. 317-327.
14. „Ludzie potrzebują nie tylko skrzydeł, ale także korzeni” (współczesna publicystyka ukraińska o globalizacji i folkloryzmie), „Kultura-Historia-Globalizacja” nr 12, 2012, s. 247 – 260.
15. Czorniji browy, kariji oczi... Folklor a stereotypowy portret Ukraińców [w:] Wielkie tematy kultury w literaturach słowiańskich 9, Ciało, pod red. A. Matusiak, I. Gwóźdź-Szewczenko, M. Koch, E. Komisaruk, J. Rysicz, A. Ursulenko, Wrocław 2011, s. 497-507.
16. Rola tradycji etnicznej w kształtowaniu tożsamości ukraińskiej (w ujęciu Jewhena Małaniuka), „Roczniki Humanistyczne” tom LIX, 2011, s. 173-185.
17. Folklor w dyskursie tożsamościowym w ukraińskiej refleksji kulturologicznej XVIII-XIX wieku, „Slavica Wratislaviensia” CXLIII, Wrocław 2007, s. 35-42.
Artykuły/rozdziały w monografiach:
1. Symfonia lęków rozpisana na piątkę aktorów. Homo metuens w dramacie „Detalizacja” Dmytra Ternowego, [w:] Anatomia strachu. Strach, lęk i ich oblicza we współczesnej kulturze, pod red. B. Bodzioch-Bryły, L. Dorak-Wojakowskiej, Kraków 2017, s. 287-298.
2. Naprzód do przeszłości? Wieś jako obiekt lęku w ukraińskiej i rosyjskiej dystopii, [w:] Obce/swoje II. Miasto i wieś w kulturze Białorusi, Polski, Rosji, Ukrainy, pod red. K. Glinianowicz, K. Kotyńskiej, Kraków 2017, s. 139-149.
3. Ми всі вийшли з села, але з нас не вийшло село. „Miasto” contra „wieś” w walce o kształt tożsamości ukraińskiej [w:] Obce/swoje. Miasto i wieś w literaturze i kulturze ukraińskiej XX–XXI wieku, pod. red. K. Glinianowicz, K. Kotyńskiej, Kraków 2015, s. 40-50.
4. Современная украинская языковая ситуация (коммуникативный аспект) [w:] Varietäten im Slavischen. Субстандартные варианты славянских языков, pod red. A. Biericha, Frankfurt Am Main 2009, s. 217-233. Współautorstwo: M. Chmelewskij.
5. Русский язык в украинском контексте [w:] Россия и славянский мир. История, язык, культура, ред. В. Викторович, А. Мазуров, Москва 2008, s. 369-383. Współautorstwo: M. Chmelewskij.
6. Współczesna ukraińska tożsamość narodowa wobec tradycji (w publicystyce Wasyla Łyzanczuka) [w:] Wokół problemów historii. Studia o kulturze i literaturach wschodniosłowiańskich, pod red. A. Woźniak, Lublin 2008, s. 331-343.
7. К вопросу о функционировании русского языка в контексте современной ситуации Украины (коммуникативный аспект) – тезисы [w:] Славянский мир – общность и многообразие: материалы международной научно-практической конференции, Коломна, 22-24 мая 2007, ч.2, s. 83-85. Współautorstwo: M. Chmelevskij
Recenzje:
1. Parémie národů slovanských. Sborník příspěvků z mezinárodní konference konané v Ostravě ve dnech 20.-21. 11.2002 u příležitosti 150. výročí úmrtí F.L. Čelakovského a vydání jeho „Mudrosloví, Ostrava 2003, „Slavica Wratislaviensia” CXXXI, 2004, s. 146-150.
2. Богдан Сокіл, Книга для читання з української мови: для студентів іноземців. Книга 2, „Мандрівець”, Тернопіль 2012, “Slavica Wratislaviensia”160, 2015, red. nauk. A. Paszkiewicz, s. 137 -138.
3. Ольга Барабаш-Ревак, Мовний образ парубка в українських фольклорних і етно-графічних текстах, Львів: Ла „Піраміда”, 2013, с. 364, „Pomiędzy. Polonistyczno-Ukrainoznawcze Studia Naukowe” 2015, nr 1, s. 343-344.
Tłumaczenia:
Ivanna Skyba-Yakubova, To jest koniec czasów. Rozmowa z Serhijem Żadanem, „Dwutygodnik” nr 380, 02.2024, https://www.dwutygodnik.com/artykul/11146-to-jest-koniec-czasow.html
Iryna Tsilyk i Maryna Stepanska, ARTYSTKI: Patrzymy na pszczołę, „Dwutygodnik” nr 370, 10.2023, https://www.dwutygodnik.com/artykul/10934-artystki-patrzymy-na-pszczole.html
Ivanna Skyba-Yakubova, Pod ziemią i na ziemi. Pięć miesięcy wojny, „Dwutygodnik” nr 338, 07.2022, https://www.dwutygodnik.com/artykul/10201-pod-ziemia-i-na-ziemi-piec-miesiecy-wojny.html
Kateryna Babkina, Wszystko, co naprawdę mamy, 2022, https://pwr.edu.pl/fcp/2GBUKOQtTKlQhbx08SlkATxYCEi8pMgQGS39TBUpVFiwNUFhxRkkjFSg/1/public/2022/docs/kateryna_babkina_wyklad_pl.pdf
Wołodymyr Rafiejenko, Najdłuższe czasy, przełożyli Marcin Gaczkowski, Anna Ursulenko, Wydawnictwo KEW, Wrocław 2020.
Tamta Melaszwili, Wyliczanka, przełożyła Anna Ursulenko, „Metafora” 2019, nr 26, s. 41-46.
Beso Chwedelidze, Trzynasta łata, przełożyła Anna Ursulenko, „eleWator” 2018, nr 1, s. 116-121.
Wiktor Szenderowicz, Dziesięć minut w celi obłędu, przełożyły Anna Ursulenko, Yana Karpenko, „Odra” 2017, nr 6, s. 63-69.
Pawło Korobczuk, Uszy prababci; Julija Kruczak, Jak Gosia piecze ciasto; Julija Stachiwska, Cichy cmentarz [w:] Listy z Ukrainy. Antologia poezji, Wydawnictwo: Rada Artystyczna "Dialog", 2016, s. 219-221, 259, 416.
Władimir Rafiejenko, Demon Kartezjusza, przełożyły Jadwiga Skowron, Anna Ursulenko, „Odra” 2015, nr 7-8, s. 65-69.
Alexej Sevruk, Podziemna rzeka, http://fundacja-karpowicz.org/alexej-sevruk-podziemna-rzeka/
Олександр Пронкевич, Ukraińska rekonkwista: „archeologia” pewnego hasła, „Miscellanea Posttotalitariana Wratislaviensia”: Postkolonializm — tożsamość — gender. Europa Środkowa, Wschodnia i Południowo-Wschodnia, nr 2, 2014, s. 175-188.
Олeксандр Кравченко, Tranzycyjny kontekst współczesnej polityki kulturalnej Ukrainy, „Miscellanea Posttotalitariana Wratislaviensia”: Między pamięcią a zapomnieniem. Trauma postkomunistyczna, 2013, nr 1.
Redakcja przekładu
Kateryna Babkina, A pamiętasz, mamo?, przełożył Bohdan Zadura, Wydawnictwo Warstwy, Wrocław 2023.
Sprawozdania:
1. Kultura Słowian Wschodnich w perspektywie historii, „Slavica Wratislaviensia” CXXXI, 2004, s 153-154. Współautorstwo: J. Wołczuk.
Wywiady dla czasopisma naukowego:
1. „Swój wśród obcych, obcy wśród swoich?” Władimir Rafiejenko i Jurij Wołodarski w rozmowie na temat rosyjskojęzycznej literatury ukraińskiej po 1991 roku. Rozmowę przeprowadziły: Agnieszka Matusiak i Anna Ursulenko (tłumaczenie z języka ukraińskiego i rosyjskiego: Anna Ursulenko), „Miscellanea Posttotalitariana Wratislaviensia” 4/2016: Pokolenie – tożsamość – transformacja. Gardzienickie czytania teatroznawcze… i nie tylko, pod red. A. Matusiak, Wrocław, s. 167-174.
2. Donbas — moja miłość. Serhij Żadan, Władimir Rafiejenko i Jurij Wołodarski w rozmowie z Agnieszką Matusiak i Anną Ursulenko opowiadają, za co i dlaczego kochają wschód (tłumaczenie z języka ukraińskiego: Anna Ursulenko), „Miscellanea Posttotalitariana Wratislaviensia” 4/2016: Pokolenie – tożsamość – transformacja. Gardzienickie czytania teatroznawcze… i nie tylko, pod red. A. Matusiak, Wrocław, s. 147-156.
Konferencje (2015-2020):
Međunarodni Znanstveni Skup, Zadarski Filološki Dani 8, Zadar, 8-9 listopada 2019 r.
Międzynarodowa Konferencja Naukowa „Wielkie tematy kultury w literaturach słowiańskich. Pamięć”, Wrocław, 16-17 maja 2019 r. IV Międzynarodowa Interdyscyplinarna Konferencja Naukowa „Słowiańszczyzna dawniej i dziś. Język, literatura, kultura”, Wrocław, 4-5 kwietnia 2019 r. 2018 19th International Conference of the Utopian Studies Society Tarragona (Spain), 9-12 lipca 2018, The Utopian Studies Society-Europe
Міжнародна конференція україністів у Празі, Česká asociace ukrajinistů, Uniwersytet Karola w Pradze, 24-26 listopada 2017 r.
18TH INTERNATIONAL CONFERENCE OF THE UTOPIAN STUDIES SOCIETY/EUROPE, Utopian Studies Society, 5-8 lipca 2017 r., Gdańsk. Wielkie tematy kultury w literaturach słowiańskich, Instytut Filologii Słowiańskiej UWr, 11-12 maja 2017 r.
Międzynarodowa Konferencja Naukowa „Słowiańszczyzna dawniej i dziś – język, literatura, kultura III”, Zakład Bohemistyki Instytutu Filologii Słowiańskiej UWr we współpracy z Instytutem Filologii Polskiej, 16-17 marca 2017 r.
Międzynarodowa Konferencja Naukowa „Wojna i konflikty zbrojne – media, propaganda, komunikacja”, Instytut Filologii Polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego, 16-17 marca 2017 r.
Międzynarodowa Konferencja Naukowa „Obce/swoje II. Miasto i wieś w literaturze i kulturze ukraińskiej, polskiej, białoruskiej, rosyjskiej”, Kraków, 20-21 października 2016 r.
II Międzynarodowa Konferencja Naukowa „Trauma jako kulturowy palimpsest: (post)komunizm w kontekście porównawczym nowoczesności, totalitaryzmów i (post)kolonializmów”, Wrocław, 2-3 czerwca 2016 r.
III Międzynarodowe Kolokwium Ukrainistyczne „Ukrainistyka: wczoraj, dzisiaj, jutro”, Poznań, 20-21 maja 2016 r.
Międzynarodowa Konferencja Naukowa „Anatomia strachu. Strach, lęk i ich oblicza we współczesnej kulturze”, Kraków, 31 marca 2016 r.
Międzynarodowa Konferencja Naukowa „Wielkie tematy kultury w literaturach słowiańskich: STAROŚĆ”, Wrocław, 14-15 maja 2015 r.
Międzynarodowa Konferencja Naukowa „Ukrajinistika v minulosti, přítomnosti a budoucnosti”, Brno, 26-27 maja 2015 r.
Granty naukowe:
Tytuł grantu: „Folklor a kształtowanie się ukraińskiej tożsamości narodowo-kulturowej (na materiale publicystyki społeczno-kulturalnej z lat 1991-2004)”; Wydział Filologiczny Uniwersytetu Wrocławskiego; okres realizacji: 01.06.2013-30.11.2013; kierownik projektu.
Stypendia, staże, wyjazdy zagraniczne:
Staże naukowe
2011 – 2019 – Uniwersytet im. I. Franki we Lwowie
2013 – Uniwersytet im. T. Szewczenki w Kijowie
Wyjazdy dydaktyczne Erasmus+
2019 – ISTANBUL ZAIM SABAHATTIN UNIVERSITY
SVEUČILIŠTE U ZADRU
2018 – SVEUČILIŠTE U ZADRU
UNIVERSIDADE DE LISBOA
2017 – UNIVERSIDAD DE GRANADA
2016 – UNIVERSITÀ DEGLI STUDI DI VERONA
2015 – SVEUČILIŠTE U ZAGREBU
2014 – СОФИЙСКИЯТ УНИВЕРСИТЕТ „СВ. КЛИМЕНТ ОХРИДСКИ“
2013 – UNIVERZITA KARLOVA
2012 – UNIVERZITA PALACKÉHO V OLOMOUCI
2011 – MASARYKOVA UNIVERZITA