Wiśniewski Mateusz

Stopień/tytuł naukowy:

doktor

Jednostka:

Zakład Bohemistyki
gab. 402, tel. (71) 375 45 56

E-mail:

mateusz.wisniewski [na] uwr.edu.pl

Stanowisko:

adiunkt

Funkcje:

Zastępca kierownika studiów podyplomowych: Język czeski w administracji, turystyce i biznesie

dr Mateusz Wiśniewski (*1985)

2016 – doktorat w zakresie językoznawstwa, rozprawa Przekład i transformacja tekstu czeskiego libretta operowego na potrzeby współczesnych polskich inscenizacji

Zainteresowania naukowe:

Funkcjonalne aspekty przekładu artystycznego
Czeskie i polskie gatunki wypowiedzi dziennikarskiej
Komunikowanie zjawisk kultury
Praktyka Public Relations
Zarządzanie w instytucjach publicznych i organizacjach pozarządowych
Teatr operowy w ogóle i libretta operowe w szczególności

Organizacja nauki:

Zastępca kierownika studiów podyplomowych: Język czeski w administracji, turystyce i biznesie

Językoznawca, wykładowca akademicki, menedżer kultury, tłumacz. Dyrektor generalny Międzynarodowego Konkursu Wokalnego im. Antoniny Campi z Miklaszewiczów i prezes Stowarzyszenia im. Richarda Straussa. Cały czas coś pisze (nie zawsze to, co powinien) i czyta (taka sama sytuacja); lubi podróżować (preferowane są słoneczne morskie wybrzeża); uwielbia jeść i kompulsywnie gotuje (podobno nawet smacznie).

Monografie:

1. Mateusz Wiśniewski, Libretto a sztuka jego przekładu. Czeska opera w Polsce – wybrane zagadnienia tekstu i języka, Siedlce 2019: IKR[i]BL Wydawnictwo Naukowe, 196 stron, język polski.

Artykuły w czasopismach:

1. Mateusz Wiśniewski, O koncepcji badania turcyzmów w języku czeskim, [w:] „Slavica Wratislaviensia”, CLXXIV, red. Henryk Jaroszewicz, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2021, s. 83-92.

2. Mateusz Wiśniewski, Nazwy Nowego Świata w opracowanych po czesku szesnastowiecznych tekstach o wielkich odkryciach geograficznych, [w:] „Acta onomastica”, red. Milan Harvalík, r. LI, 2, Praha 2010, s. 597-605.

Artykuły/rozdziały w monografiach:

1. Mateusz Wiśniewski, Informacja a sztuka. Kilka uwag o komunikacyjnym i artystycznym aspekcie wybranych przekładów czeskich librett operowych na język polski, [w:] Słowiańszczyzna dawniej i dziś. Język, literatura, kultura, red. Agnieszka Kołodziej, Elżbieta Tyszkowska-Kasprzak, Magdalena Ślawska, Anna Ursulenko, Wrocław: Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie wydawnictwo Oświatowe, 2020, s. 293-301

2. Mateusz Wiśniewski, Przekład w operze na przykładzie inscenizacji czeskich oper w Polsce. Wybrane problemy [w:] Wyraz i zdanie w językach słowiańskich. Monografia I, red. B. Gasek, B. Juszczak, Siedlce 2019: IKR[i]BL Wydawnictwo Naukowe, s. 47-55.

3. Mateusz Wiśniewski, Najstarsze czeskie nazwy Nowego Świata, [w:] Słowiańszczyzna dawniej i dziś – język, literatura, kultura, red. Agnieszka Kołodziej, Magdalena Bańka- Kowalczyk, Alicja Nowakowska, Červený Kostelec 2013, s. 273 – 280.

Recenzje:

1. Mateusz Wiśniewski, Jiří Rejzek: Lidová etymologie v češtině, [w:] „Slavica Wratislaviensia", CLXVI, Wrocław 2012, s. 222 – 224.

2. Mateusz Wiśniewski, Alena M. Černá: Staročeské názvy chorob, [w:] „Slavica Wratislaviensia", CLXVI, Wrocław 2012, s. 224 – 226.

Wywiady:

1. Piotr Psikus, Wiele miejsc w mieście opowiada o wielokulturowości Kępna, rozm. przepr. Małgorzata Matuszewska i Mateusz Wiśniewski, „POLSKA Gazeta Wrocławska”, wkładka: „Festiwal Trzech Kultur w Kępnie”, 25.08.2017, s. 1.

2. Péter Eötvös, Anioły w Ameryce lądują we Wrocławiu, rozm. przepr. Mateusz Wiśniewski, „POLSKA Gazeta Wrocławska”, 1.10.2014, s. 19 (przedruk: www.maestro.net.pl, 1.10.2014).

3. Krystian Kiełb, Strategia na wiele lat, rozm. przepr. Mateusz Wiśniewski, Maestro, dostęp: www.maestro.net.pl, 21.01.2013].

4. Tomasz Szreder, Mistrz nad mistrzami, rozm. przepr. Mateusz Wiśniewski, „Kurier Operowy”, czerwiec 2012, s. 4 – 5.

5. Laco Adamik, Opera to sens, nie pretekst, rozm. przepr. Mateusz Wiśniewski, „Kurier Operowy”, listopad 2011, s. 4 – 5, (opublikowano także na: www.maestro.net.pl, 16.09.2012)

6. Barbara Kędzierska, Kreowanie scenicznej wizji, rozm. przepr. Mateusz Wiśniewski, „Kurier Operowy”, listopad 2011, s. 6 – 7.

7. Aleksandra Kubas, Kogucik jedyny w swoim rodzaju, rozm. przepr. Mateusz Wiśniewski, Maestro, dostęp: www.maestro.net.pl, 16.06.2011].

8. Walter E. Gugerbauer, Więcej niż przyjemność, rozm. przepr. Mateusz Wiśniewski, „Kurier Operowy”, kwiecień 2011, s. 4 – 5.

9. Tomasz Szreder, Ocean porywającej muzyki, rozm. przepr. Mateusz Wiśniewski, „Kurier Operowy”, kwiecień 2011, s. 6 – 7.

10. Anna Lichorowicz, Śpiewanie jest jak narkotyk, rozm. przepr. Mateusz Wiśniewski, Maestro, dostęp: www.maestro.net.pl, 17.02.2011].

11. Eugeniusz Knapik, Pochwała tworzenia piękniejszej rzeczywistości, rozm. przepr. Mateusz Wiśniewski, „Kurier Operowy”, październik 2010, s. 4 – 5.

Jiří Heřman, To po prostu przychodzi samo, rozm. przepr. Mateusz Wiśniewski, „Kurier Operowy”, październik 2010, s. 8 – 9.

Tłumaczenia:

1. Mari Mezei, Anioły w Ameryce (libretto opery na podstawie dramatu Tony’ego Kushnera), Opera Wrocławska, październik 2014 (z języka angielskiego).

2. Zítra se bude... Opera – proces polityczny (tłumaczenie tekstu wprowadzającego do programu opery Zítra se bude... , Opera Wrocławska, październik 2012, z języka czeskiego).

3. Martinů, V. Nezval, Hry o Marii (polskie tłumaczenie libretta Legendy o Maryi) Opera Wrocławska, październik 2010, z języka czeskiego).

4. „Nikolaj“ Stankovič, Wariacja na temat Bezruča, [w:] Czeski underground. Wybór tekstów z lat 1969 – 1989, oprac. M. Machovec, Wydawnictwo Atut, Wrocław 2008, s. 134 (z języka czeskiego).

5. „Nikolaj“ Stankovič, Pánkovsko-kafkowska wariacja z podziemia, [w:] Czeski underground. Wybór tekstów z lat 1969 – 1989, oprac. M. Machovec, Wydawnictwo Atut, Wrocław 2008, s.136 (z języka czeskiego).

6. „Nikolaj“ Stankovič, Dla Zajíčka odpowiedź na poświąteczne i przedświąteczne (przedpółnocne) pytanie, czy nie wiem o mieszkaniu (z wykorzystaniem proroctwa ślepego młodzieńca), [w:] Czeski underground. Wybór tekstów z lat 1969 – 1989, oprac. M. Machovec, Wydawnictwo Atut, Wrocław 2008, s. 137 (z języka czeskiego).

Artykuły popularnonaukowe:

1. Wiśniewski, Teatr mój widzę ogromny. Kilka uwag o „Elektrze” Richarda Straussa w Metropolitan Opera, dostęp: www.maestro.pl, 18.07.2016.

2. Wiśniewski, Verdi mało znany, „Kurier Operowy”, czerwiec 2012, s. 8 – 9.

Reportaże:

1. Wiśniewski, K. Żołędziewska, Trzy wieczory ku refleksji, dostęp: www.maestro.pl, 18.10.2016.

2. Wiśniewski, Ryszard z Zielonego Wzgórza, „POLSKA Gazeta Wrocławska”, Nr 220, 20.09.2013, s. 29.

Literackie opracowania – redakcje tekstów:

1. M. Piave, Makbet G. Verdiego (opracowanie tłumaczenia libretta, Opera Wrocławska, czerwiec 2014).

2. Cammarano, Łucja z Lammermooru G. Donizettiego (opracowanie tłumaczenia libretta, Opera Wrocławska, marzec 2014).

3. Cormon, M. Carré, Poławiacze pereł G. Bizeta (opracowanie tłumaczenia libretta, Opera Wrocławska, listopad 2013).

4. Leoncavallo, Pajace R. Leoncavallo (opracowanie tłumaczenia libretta, Opera Wrocławska, grudzień 2012).

5. Targioni-Tozzetti, G. Menasci, Rycerskość wieśniacza P. Mascagniego (opracowanie tłumaczenia libretta, Opera Wrocławska, grudzień 2012).

6. Somma, Bal maskowy G. Verdiego (opracowanie tłumaczenia libretta, Opera Wrocławska, czerwiec 2012).

7. Musorgski, Borys Godunow (opracowanie tłumaczenia libretta – akt III i I scena IV aktu, Opera Wrocławska, kwiecień 2012).

8. Borodin, Kniaź Igor (opracowanie tłumaczenia libretta, Opera Wrocławska, listopad 2011).

9. Solera, Joanna d’Arc G. Verdiego (opracowanie tłumaczenia libretta, Opera Wrocławska, styczeń 2011).

Recenzje artystyczne

1. Verdi, Aida, 15.03.2015, G. Verdi, Makbet, 3.04.2015, rec. Mateusz Wiśniewski, „Verdi z północy i południa“, Maestro, dostęp: www.maestro.net.pl, 24.04.2015.

2. Wagner, Tannhäuser, Lohengrin, Das Rheingold, 7,8,10.08.2013, rec. Mateusz Wiśniewski, „Bayreuth w 200. rocznicę Wagnera“, Maestro, dostęp: www.maestro.net.pl, 28.08.2013.

3. Britten, Peter Grimes, Teatro alla Scala, 19.05.2012, rec. Mateusz Wiśniewski, „Peter Grimes” w Teatro alla Scala, Maestro, dostęp: www.maestro.net.pl, 3.06.2012.

4. Dvořák, Rusalka, Národní divalo Brno, 24.02.2012, rec. Mateusz Wiśniewski, „Rusałka“ w Národním Divadle Brno, Maestro, dostęp: www.maestro.net.pl, 5.03.2012.

5. Strauss, Die Frau ohne Schatten, Opera Wrocławska, 16.05.2009, rec. Mateusz Wiśniewski, „Kobieta bez cienia” – recenzja najnowszej premiery operowej, PIK Wrocław, dostęp: www.pik.wroclaw.pl, 20.05.2009.

Informacje, opracowania, zapowiedzi, wstępy:

1. Wiśniewski, Diagnoza dla tego tekstu: „tekst bardzo trudny”, [w:] „Łatwo znaczy prosto, czyli informacja łatwa do zrozumienia” – wydawnictwo, PALMAPress S.C., 11.09.2017.

2. Wiśniewski, „Łatwo znaczy prosto, czyli informacja łatwa do zrozumienia” – polsko-niemieckie warsztaty „tekstu łatwego”, Stowarzyszenie im. Richarda Straussa, dostęp: www.richardstrauss.pl, 30.08.2017.

3. Wiśniewski, Kawaler srebrnej róży w Met i Teatrze Studio, Stowarzyszenie im. Richarda Straussa, dostęp: www.richardstrauss.pl, 18.04.2017.

4. Wiśniewski, Mediolańska La Scala czy nowojorska Metropolitan Opera…, [w:] I Międzynarodowy Konkurs Wokalny im. Antoniny Campi z Miklaszewiczów – wydawnictw, Centrum Spotkania Kultur w Lublinie, 10.02.2017.

5. Wiśniewski, I Międzynarodowy Konkurs Wokalny im. Antoniny Campi z Miklaszewiczów, Stowarzyszenie im. Richarda Straussa, dostęp: www.richardstrauss.pl, 2.01.2017.

6. Wiśniewski, Elektra w Met i Teatrze Studio, Stowarzyszenie im. Richarda Straussa, dostęp: www.richardstrauss.pl, 30.03.2016.

7. Wiśniewski, Stowarzyszenie im. Richarda Straussa w Budapeszcie, Stowarzyszenie im. Richarda Straussa, dostęp: www.richardstrauss.pl, 25.05.2015.

8. Wiśniewski, Stowarzyszenie im. Richarda Straussa w Czechach, Stowarzyszenie im. Richarda Straussa, dostęp: www.richardstrauss.pl, 22.12.2014.

9. Wiśniewski, „Salome” w Pradze, Maestro, dostęp: www.maestro.net.pl, 21.10.2014.

10. Wiśniewski, Rok Richarda Straussa, Stowarzyszenie im. Richarda Straussa, dostęp: www.richardstrauss.pl, 19.06.2014.

11. Wiśniewski, Diwa wielce zasłużona dla Wrocławia, „POLSKA Gazeta Wrocławska”, Nr 127, 3.06.2014, s. 16.

12. Wiśniewski, „Łucja z Lammermooru” w Operze Wrocławskiej, Maestro, dostęp: www.maestro.net.pl, 5.03.2014.

13. Wiśniewski, Baletowa opowieść Hoffmanna, Maestro, dostęp: www.maestro.net.pl, 26.12.2013.

14. Wiśniewski, Dwa weekendy z perłami, Maestro, dostęp: www.maestro.net.pl, 6.11.2013.

15. Wiśniewski, Trzy weekendy z „Toską”, Maestro, dostęp: www.maestro.net.pl, 12.06.2013.

16. Wiśniewski, „Traviata” w Operze Wrocławskiej, Maestro, dostęp: www.maestro.net.pl, 17.04.2013.

17. Wiśniewski, „Rycerskość wieśniacza” i „Pajace” w Operze Wrocławskiej, Maestro, dostęp: www.maestro.net.pl, 8.12.2012.

18. Wiśniewski, III Festiwal Opery Współczesnej we Wrocławiu, Maestro, dostęp: www.maestro.net.pl, 16.09.2012.

19. Wiśniewski, III Festiwal Opery Współczesnej, „Kurier Operowy”, czerwiec 2012, s. 14.

20. Wiśniewski, Megawidowisko „Bal maskowy” we Wrocławiu, Maestro, dostęp: www.maestro.net.pl, 11.06.2012.

21. Wiśniewski, „Otello” w Operze Wrocławskiej, Maestro, dostęp: www.maestro.net.pl, 10.04.2012.

22. Wiśniewski, „Córka źle strzeżona” w Operze Wrocławskiej, Maestro, dostęp: www.maestro.net.pl, 26.01.2012.

23. Wiśniewski, „Pułapka” w Operze Wrocławskiej, Maestro, dostęp: www.maestro.net.pl, 10.12.2011.

24. Wiśniewski, „Kniaź Igor” w Operze Wrocławskiej, Maestro, dostęp: www.maestro.net.pl, 5.11.2011.25. Wiśniewski, Opera zaprasza na bal…, „Kurier Operowy”, listopad 2011, s. 13.

25. Wiśniewski, „Don Giovanni” w Operze Wrocławskiej, Maestro, dostęp: www.maestro.net.pl, 12.05.2011.25.

26. Wiśniewski, Wydarzenia nowego sezonu artystycznego, „Kurier Operowy”, kwiecień 2011, s. 12 – 13.

27. Wiśniewski, „Parsifal” w Operze Wrocławskiej, Maestro, dostęp: www.maestro.net.pl, 5.04.2011.

28. Wiśniewski, Aleksandra Kubas zaśpiewa w Teatrze Bolszoj, Maestro, dostęp: www.maestro.net.pl, 15.03.2011.

29. Wiśniewski, „Giovanna d’Arco” Giuseppe Verdiego we Wrocławiu, Maestro, dostęp: www.maestro.net.pl, 4.01.2011.

30. Wiśniewski, „Romeo i Julia” w Operze Wrocławskiej, Maestro, dostęp: www.maestro.net.pl, 1.12.2010.

31. Wiśniewski, Streszczenie libretta Legend o Maryi, [w:] Legendy o Maryi (program), Opera Wrocławska, październik 2010, s. 21 – 22.

32. Wiśniewski, Trzy chińskie księżniczki, „Kurier Operowy”, czerwiec 2010, s. 4 – 5.

33. Wiśniewski, Atrybut dyrygenta za szkłem, „Kurier Operowy”, czerwiec 2010, s. 13.

Współredakcja wydawnictw nienaukowych:

1. Opera Wrocławska na łamach prasy i w Internecie w sezonie artystycznym 2011/2012, Opera Wrocławska, sierpień 2012.

2. „Kurier Operowy”, czerwiec 2012, Atut Press, 2012.

3. „Kurier Operowy”, listopad 2011, Atut Press, 2012.

4. Opera Wrocławska na łamach prasy i w internecie w sezonie artystycznym 2010/2011, Opera Wrocławska, wrzesień 2011.

Konferencje (2015-2020):

Informacja a sztuka. Kilka uwag o komunikacyjnym i artystycznym aspekcie wybranych przekładów czeskich librett operowych na język polski, IV Międzynarodowa Interdyscyplinarna Konferencja Naukowa „Słowiańszczyzna dawniej i dziś – język, literatura, kultura", 4-5 kwietnia 2019, Wrocław, Instytut Filologii Słowiańskiej Uniwersytetu Wrocławskiego.

Goplana, a może jednak Rusałka, czyli o promocji kultury polskiej za granicą na przełomie XIX i XX wieku, Antonina Campi i mało znane tematy kultury polskiej przełomu XVIII i XIX wieku, 22 października 2018, Lublin, Centrum Spotkania Kultur, Instytut Muzykologii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, Stowarzyszenie im. Richarda Straussa.

Przekład w operze na przykładzie inscenizacji czeskich oper w Polsce. Wybrane problemy, XIV Międzynarodowa Konferencja Naukowa Wyraz i zdanie w językach słowiańskich. Opis, konfrontacja, przekład, 10-11 maja 2018, Wrocław, Instytut Filologii Słowiańskiej Uniwersytetu Wrocławskiego.

Wykłady (otwarte i zlecone) (2015-2020):

Czeska opera. Tekst i muzyka – wykład fakultatywny dla cyklu licencjackiego (wszystkie filologie) w semestrze zimowym roku 2018/2019 i letnim 2019/2020, język polski.

About Slavic Languages for Turkish Students - wykład gościnny na Yasar University w Izmirze (Turcja) w ramach programu Erasmus Dydaktyka, październik 2019, język angielski.

Jazyková interference v češtině a polštině - wykład gościnny na University of Lubljana (Słowenia) w ramach programu Erasmus Dydaktyka, maj 2019, język czeski.

We All Do It All The Time. Intercultural Communication: Is There Anything To Learn? – wykład gościnny na Yasar University w Izmirze (Turcja) w ramach programu Erasmus Dydaktyka, marzec 2018, język angielski.

Stypendia, staże, wyjazdy zagraniczne:

Masarykova Univerzita, Brno, Republika Czeska, luty 2020 (w ramach umów bilateralnych)

Yasar University, Izmir, Turcja, październik 2019 (Erasmus Dydaktyka)

University of Lubljana, Lubljana, Słowenia, maj 2019 (Erasmus Dydaktyka)

Yasar University, Izmir, Turcja, marzec 2018 (Erasmus Dydaktyka)